Η κύστη κόκκυγος ή πιο ορθά τριχοφωλεακή κύστη, αποτελεί μια βλάβη των μαλακών μορίων στην περιοχή του κόκκυγα (“ουρά” της σπονδυλικής στήλης), ανάμεσα από τους γλουτούς. Αν και η συγκεκριμένη πάθηση έχει συσχετιστεί αποκλειστικά με τον κόκκυγα, μπορεί να εμφανιστεί και σε άλλα σημεία του σώματος όπως ο ομφαλός ή στο διάστημα μεταξύ των δακτύλων.
Πώς δημιουργείται;
Δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρος ο μηχανισμός σχηματισμού της κύστης κόκκυγος. Εκείνο το οποίο φαίνεται ξεκάθαρο είναι πως για το σχηματισμό της είναι απαραίτητος ο χρόνιος ερεθισμός της περιοχής και η παρουσία τριχοφυΐας. Το δέρμα στην περιοχή είναι υπό τάση και υποβάλλεται σε μικροτραυματισμούς. Η παρουσία τριχών δημιουργεί μια τοπική αντίδραση με αποτέλεσμα τρίχες να εγκλωβίζονται κάτω από το δέρμα. Στη συνέχεια δημιουργείται ένας πόρος (συρίγγιο) κάτω από το δέρμα. Σε περίπτωση όπου επιμολυνθεί ο χώρος αυτός τότε εμφανίζονται επιπλοκές της πάθησης, συνηθέστερη εκ των οποίων είναι η δημιουργία αποστήματος.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;
- Τριχοφυΐα στην περιοχή
- Καθιστικός τρόπος ζωής
- Βαθιά μεσογλουτιαία πτυχή
- Παχυσαρκία
- Χρόνιος ερεθισμός της περιοχής
- Οικογενειακό ιστορικό
Πρόληψη της νόσου:
- Απώλεια βάρους
- Άσκηση
- Αποφυγή χρόνιου τραυματισμού της περιοχής (καθιστική ζωή, χρήση ποδηλάτου)
- Πιθανώς η αποτρίχωση σε άτομα με έντονη τριχοφυΐα
Πως γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση είναι κατά κανόνα ξεκάθαρη και γίνεται κλινικά από το χειρουργό. Ωστόσο σε εκτεταμένη νόσο πρέπει να διακρίνεται από τις ακόλουθες παθήσεις:
- Περιεδρικό συρίγγιο
- Περιεδρικό απόστημα
- Νόσο Crohn
- Διαπυητική ιδρωταδενίτιδα
Επιπλοκές:
- Λοίμωξη μαλακών μορίων της περιοχής
- Απόστημα
- Διαλείπουσα εκροή πύου
- Σε πολύ παραμελημένες περιπτώσεις επέκταση της μόλυνσης στο οστό (οστεομυελίτιδα)
Αντιμετώπιση:
Σε ασυμπτωματική νόσο:
Σε περίπτωση όπου η κύστη κόκκυγος δεν παρουσιάζει συμπτώματα, έχει ένδειξη η τακτική παρακολούθηση.
Σε έξαρση της νόσου:
Σε περίπτωση αποστήματος η μόνη αντιμετώπιση είναι η άμεση διάνοιξη της κύστης και παροχέτευση του περιεχομένου. Σε περίπτωση φλεγμονής χωρίς απόστημα γίνεται προσπάθεια ελέγχου της λοίμωξης με αντιβιοτικά από το στόμα.
Σε χρόνια νόσο:
Σε ασθενείς με χρόνια ενοχλήματα και εξάρσεις η χειρουργική αφαίρεση της βλάβης κρίνεται απαραίτητη. Πρέπει να γίνεται κάθε προσπάθεια να αφαιρεθούν όλοι οι πόροι και τα στόμια. Εξ ίσου σημαντικό είναι να περιοριστεί η εκτομή στα απολύτως απαραίτητα για να γίνει η αποκατάσταση του τραύματος πιο γρήγορα. Σε μικρές βλάβες η εκτομή μπορεί να γίνει με τοπική αναισθησία. Σε εκτεταμένες βλάβες απαιτείται η χορήγηση γενικής αναισθησίας. Ο ιστός που αφαιρέθηκε αποστέλλεται πάντα για βιοψία προς αποκλεισμό άλλων παθήσεων.
Εναλλακτικοί τρόποι αντιμετώπισης:
- VAAPS: Η VAAPS είναι η ενδοσκοπική καταστροφή του συριγγώδους πόρου. Αν και η τεχνολογία είναι διαθέσιμη για περίπου μια δεκαετία δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για να υποστηρίξουν την ευρεία εφαρμογή της.
- Καυτηριασμός με Laser: Ο καυτηριασμός με Laser είναι σχετικά νέα μέθοδος όπου τοποθετούνται οπτικές ίνες που εκπέμπουν Laser εντός του συριγγώδους πόρου και καυτηριάζουν τη βλάβη από το εσωτερικό.
- Χημικός καυτηριασμός: Έγχυση χημικών παραγόντων (φαινόλη) εντός του συριγγώδους πόρου.
Οι θεραπείες αυτές μπορεί να έχουν θέση σε απλές βλάβες. Υπάρχει ο κίνδυνος να μην καυτηριαστούν όλοι οι πόροι και παράλληλα δεν πραγματοποιείται βιοψία προς αποκλεισμό άλλων παθήσεων.
Συμπεράσματα:
- Η κύστη κόκκυγος είναι μια καλοήθης πάθηση που προσβάλλει την περιοχή ανάμεσα στους γλουτούς.
- Σχετίζεται με παράγοντες που ερεθίζουν την περιοχή όπως καθιστική περιοχή, τριχοφυΐα και παχυσαρκία
- Συνήθεις επιπλοκές είναι η φλεγμονή στην περιοχή και δημιουργία αποστήματος
- Η νόσος χωρίς συμπτώματα δε χρήζει περαιτέρω αντιμετώπισης
- Σε χρόνια νόσο με συχνές εξάρσεις έχει ένδειξη η χειρουργική εκτομή της βλάβης
Παραπομπές:
