Όπως υποδηλώνει ο όρος, η ολική θυρεοειδεκτομή περιγράφει την ριζική εκτομή του θυρεοειδούς αδένα. Η επέμβαση αυτή έχει ένδειξη σε καλοήθεις και κακοήθεις παθήσεις του θυρεοειδούς. Αν και θεωρείται ασφαλής επέμβαση, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή καθώς στην περιοχή του χειρουργικού πεδίου βρίσκονται πολλαπλές ευαίσθητες ανατομικές δομές που πρέπει να αναγνωριστούν και να διαφυλαχθούν.
Σε ποιες περιπτώσεις έχει ένδειξη η ολική θυρεοειδεκτομή;
- Σε κακοήθη νεοπλάσματα του θυρεοειδούς
- Σε συμπτωματική πολυοζώδη βρογχοκήλη
- Σε ορισμένες περιπτώσεις σε τοξική βρογχοκήλη
Γιατί είναι απαραίτητη η ολική αφαίρεση του θυρεοειδούς για καλοήθεις νόσους;
Η ολική θυρεοειδεκτομή είναι το μόνο χειρουργείο που προτείνεται σε πολυοζώδη βρογχοκήλη και στη τοξική βρογχοκήλη (νόσος Graves) καθώς αν δεν αφαιρεθεί ολόκληρος ο θυρεοειδικός ιστός υπάρχει μεγάλος κίνδυνος υποτροπής. Επομένως χειρουργεία μικρότερης έκτασης δεν αντιμετωπίζουν επαρκώς το πρόβλημα.
Έχει ένδειξη σε όλες τις περιπτώσεις κακοήθειας;
Το συγκεκριμένο ερώτημα είναι κάπως αμφιλεγόμενο. Ωστόσο η ολική θυρεοειδεκτομή έχει απόλυτη ένδειξη στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς με επέκταση σε άλλους ιστούς ή με λεμφαδενικές μεταστάσεις
- Σε διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς με επιθετικά ιστολογικά χαρακτηριστικά (πχ καρκίνος χαμηλής διαφοροποίησης)
- Σε άλλους είδους καρκίνου (πχ μυελοειδή καρκίνο του θυρεοειδούς)
Στην ολική θυρεοειδεκτομή αφαιρείται τελείως ο θυρεοειδής;
Ο στόχος στην ολική θυρεοειδεκτομή είναι να αφαιρεθεί όσο το δυνατό περισσότερος θυρεοειδικός ιστός. Στην πραγματικότητα όμως πάντα παραμένουν μικρές εστίες θυρεοειδικού ιστού. Εφόσον οι εστίες αυτές είναι μικρές δεν υπάρχει απολύτως κανένα πρόβλημα υποτροπής της νόσου. Σε περίπτωση κακοήθειας μπορεί να είναι απαραίτητη η χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου μετεγχειρητικά, για την ολική καταστροφή του θυρεοειδικού ιστού.
Πώς αξιολογείται ο υπολειπόμενος ιστός;
Ο πιο εύκολος τρόπος είναι με τη διενέργεια υπερηχογραφήματος τραχήλου. Το υπερηχογράφημα τραχήλου στα χέρια έμπειρου ακτινολόγου μπορεί να μας δώσει πολλές πληροφορίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις (πχ μετά από χειρουργείο για καρκίνο θυρεοειδούς) μπορεί να διενεργηθεί εξέταση πρόσληψης ραδιενεργού ιωδίου η οποία και αυτή αξιολογεί την ποσότητα του εναπομείναντος ιστού.
Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές;
Μείζονες επιπλοκές:
- Αιμάτωμα τραχήλου (επείγουσα κατάσταση)
- Κάκωση των παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων
- Μόνιμος υποπαραθυρεοειδισμός
Μικρότερες επιπλοκές:
- Παροδικό βράγχος φωνής
- Παροδικός υποπαραθυρεοειδισμός
- Διαπύηση τραύματος (πολύ σπάνιο)
Πώς αποφεύγεται η κάκωση των παλίνδρομων νεύρων;
Ο σημαντικότερος τρόπος αποφυγής κάκωσης των νεύρων είναι η αναζήτησή και η αναγνώρισή τους την ώρα του χειρουργείου. Παλαιότερα επικρατούσε η άποψη πως η προσπάθεια οπτικής αναγνώρισής τους κατά τη διάρκεια του χειρουργείου ήταν επικίνδυνη πρακτική αλλά αυτή η θέση έχει καταρριφθεί πλήρως τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Παράλληλα η χρήση τεχνολογίας αποτελεί ένα επιπλέον μέτρο για τη διαφύλαξη της ακεραιότητας των νεύρων. Ο νευροδιεγέρτης αποτελεί συσκευή που παρακολουθεί τη λειτουργικότητα των νεύρων καθόλη τη διάρκεια της επέμβασης. Η σωστή χρήση μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες σημαντικής κάκωσης των νεύρων.
Τι είναι ο υποπαραθυρεοειδισμός;
Οι παραθυρεοειδείς είναι μικροί αδένες που βρίσκονται δίπλα στο θυρεοειδή και ρυθμίζουν τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου μπορεί να διαταραχθούν και να επηρεαστεί έτσι η λειτουργία τους. Το πιο σύνηθες επακόλουθο είναι μια παροδική πτώση των επιπέδων του ασβεστίου που διαρκεί μερικές μέρες. Σε εργώδεις θυρεοειδεκτομές η διαταραχή μπορεί να είναι σημαντική και εν τέλει ο υποπαραθυρεοειδισμός μόνιμος. Με τη μεθοδική παρασκευή των ιστών, μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος κάκωσης των παραθυρεοειδών.
Μετά το χειρουργείο τι αγωγή πρέπει να παίρνω;
Μετά από ολική θυρεοειδεκτομή απαιτείται θεραπεία υποκατάστασης των θυρεοειδικών ορμονών. Η αγωγή ρυθμίζεται από το θεράποντα ενδοκρινολόγο. Σε περίπτωση παροδικού υποπαραθυρεοειδισμού μπορεί να είναι απαραίτητη η λήψη, για μερικές ημέρες, συμπληρωματικού ασβεστίου και βιταμίνης D για σωστή ρύθμιση των επιπέδων του ασβεστίου στο αίμα.
Συμπεράσματα:
- Η ολική θυρεοειδεκτομή ενδείκνυται για καλοήθεις και κακοήθεις νόσους του θυρεοειδούς
- Πραγματοποιείται σχεδόν ολική αφαίρεση του θυρεοειδούς καθώς πάντα παραμένουν νησίδες θυρεοειδικού ιστού
- Οι πιο σοβαρές επιπλοκές είναι η κάκωση των παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων και ο μόνιμος υποπαραθυρεοειδισμός
- Η οπτική αναγνώριση των νεύρων και η χρήση νευροδιεγέρτη μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο κάκωσης
Παραπομπές:
