ΟΞΕΙΑ ΧΟΛΟΚΥΣΤΙΤΙΔΑ

Οξεία Χολοκυστίτιδα:

Η οξεία χολοκυστίτιδα είναι η φλεγμονή της χοληδόχου κύστης, ενός μικρού οργάνου που βρίσκεται κάτω από το ήπαρ και αποθηκεύει τη χολή. Η χολή είναι ένα υγρό που παράγεται από το ήπαρ και βοηθά στην πέψη των λιπών. Αποτελεί μια από τις πιο συχνές παθήσεις που απασχολούν το γενικό χειρουργό.

Τι προκαλεί την οξεία χολοκυστίτιδα;

Το πιο συχνό αίτιο οξείας χολοκυστίτιδας είναι η απόφραξη του κυστικού πόρου, του σωλήνα που συνδέει τη χοληδόχο κύστη με τον κοινό χοληδόχο πόρο, από χολόλιθους (πέτρες της χολής). Η απόφραξη αυτή οδηγεί σε διάταση της χοληδόχου κύστης και πρήξιμο των τοιχωμάτων. Αν η απόφραξη δε λυθεί εγκαίρως τότε αναπτύσσονται βακτήρια στην περιοχή με αποτέλεσμα την εγκατάσταση λοίμωξης στην περιοχή. Χωρίς σωστή αντιμετώπιση η λοίμωξη μπορεί να επιδεινωθεί και να επεκταθεί θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία του πάσχοντα.

Σε ασθενείς με σοβαρές συνυπάρχουσες παθήσεις (πχ κακοήθεια, μεγάλα εγκαύματα) μπορεί να προκληθεί οξεία χολοκυστίτιδα χωρίς την παρουσία χολόλιθων. Η πορεία της φλεγμονής σε αυτές τις περιπτώσεις είναι κεραυνοβόλα και συχνά απαιτείται άμεση επεμβατική αντιμετώπιση.

Άλλες, αρκετά σπανιότερα αίτια είναι:

  • Όγκοι της χοληδόχου κύστης ή των χοληφόρων πόρων
  • Τραυματισμός της χοληδόχου κύστης

Πόσο συχνή πάθηση είναι;

Από 5%-15% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού παρουσιάζει πέτρες στη χολή. Πόσοι από αυτοί θα παρουσιάσουν εν τέλει οξεία χολοκυστίτιδα δεν είναι ξεκάθαρο. Ωστόσο, η οξεία χολοκυστίτιδα είναι μια συχνή πάθηση, που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως. Παρατηρείται συχνότερα σε γυναίκες, άτομα άνω των 40 ετών και άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος.

Τι συμπτώματα έχει η οξεία χολοκυστίτιδα;

Το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι ο πόνος στο δεξιό άνω μέρος της κοιλιάς, κάτω από τα πλευρά. Ο πόνος μπορεί να είναι έντονος και συνεχής ή να εμφανίζεται κατά διαστήματα. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  • Πυρετός
  • Ναυτία και έμετος
  • Ίκτερο (κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού των ματιών)
  • Σκουρόχρωμα ούρα

Διάγνωση:

Συνήθως είναι πολύ χαρακτηριστική η εικόνα της οξείας χολοκυστίτιδας και επομένως η διάγνωση γίνεται με βάση τα συμπτώματα και την κλινική εξέταση. Οι αιματολογικές εξετάσεις παρουσιάζουν αυξημένες τιμές στους δείκτες φλεγμονής Η επιβεβαίωση της διάγνωσης πραγματοποιείται με το υπερηχογράφημα κοιλίας. Σε περιπτώσεις όπου η κλινική εικόνα δεν είναι τυπική, μπορεί να χρησιμοποιηθούν άλλες εξετάσεις όπως:

  • Αξονική τομογραφία (CT)
  • Μαγνητική τομογραφία (MRI)

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές;

Στις περισσότερες περιπτώσεις με την έγκαιρη χορήγηση ενδοφλέβιας αντιβίωσης η φλεγμονή περιορίζεται. Σε αντίθετη περίπτωση, η φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία αποστήματος (συλλογή πύου) ή και σπανιότερα σε ρήξη της χοληδόχου κύστης. Οι καταστάσεις αυτές είναι επικίνδυνες και επιμηκύνουν κατά πολύ τη διάρκεια νοσηλείας.

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές;

Η αρχική αντιμετώπιση της οξείας χολοκυστίτιδας περιλαμβάνει τη χορήγηση ενδοφλέβιων αντιβιοτικών, χορήγηση ορού και αναλγητικών και διακοπή της σίτισης. Η οριστική θεραπεία της οξείας χολοκυστίτιδας περιλαμβάνει χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης (χολοκυστεκτομή). Η επέμβαση αυτή γίνεται συνήθως λαπαροσκοπικά, με μικρές τομές στην κοιλιά. Γενικά προτείνεται η διενέργεια της επέμβασης την πρώτη εβδομάδα από την εκδήλωση του επεισοδίου. Αν η φλεγμονή είναι πολύ εκτεταμένη, μπορεί να χρειαστεί ανοιχτή χειρουργική επέμβαση.

Σε ασθενείς με βαριά κλινική εικόνα όπου δεν μπορούν να υποβληθούν με ασφάλεια σε χειρουργείο, μπορεί να πραγματοποιηθεί χολοκυστοστομία. Στη χολοκυστοστομία γίνεται παρακέντηση της χοληδόχου κύστης με μια βελόνα για να αποσυμφορηθεί και στη συνέχεια τοποθετείται σωληνάκι το οποίο και παραμένει εκεί μέχρι την οριστική χειρουργική αφαίρεση.

Αν υποχωρήσει με την αντιβίωση, μπορεί να αποφευχθεί το χειρουργείο;

Η ξεκάθαρη απάντηση είναι όχι. Η οξεία χολοκυστίτιδα που δεν αντιμετωπίζεται οριστικά, μεταπίπτει σε χρονιότητα. Σε αυτή τη φάση ο ασθενής αντιμετωπίζει συχνά και επίμονα συμπτώματα ενώ υπάρχει πάντα ο κίνδυνος εκδήλωσης νέου επεισοδίου οξείας χολοκυστίτιδας.

Συμπερασματικά:

  • Η οξεία χολοκυστίτιδα είναι φλεγμονή της χοληδόχου κύστης
  • Προκαλείται στη συντριπτική πλειοψηφία από πέτρες στη χοληδόχο κύστη
  • Κύριο σύμπτωμα είναι ο επίμονος πόνος δεξιά στην κοιλιά κάτω από τις πλευρές
  • Η επιβεβαίωση της διάγνωσης γίνεται με υπερηχογράφημα κοιλίας
  • Η οριστική αντιμετώπιση είναι η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης

Παραπομπές:

  1. MSD Manual – Acute cholecystitis