ΟΜΦΑΛΟΚΗΛΗ

Η ομφαλοκήλη στους ενήλικες χαρακτηρίζεται από την προβολή ιστού μέσα από ένα αδύνατο σημείο στους κοιλιακούς μυς στην περιοχή του ομφαλού. Σε αντίθεση με τον παιδιατρικό πληθυσμό, όπου αυτή η κατάσταση είναι συχνά συγγενής και αυτοπεριορίζεται, οι ομφαλοκήλες στους ενήλικες συνήθως προκύπτουν από αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση που επιδεινώνει μια προϋπάρχουσα αδυναμία στον κοιλιακό τοίχωμα.

Ποια είναι τα αίτια δημιουργίας ομφαλοκήλης στους ενήλικες;

Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στην ανάπτυξη των ομφαλοκήλων στους ενήλικες:

  • Παχυσαρκία: Η υπερβολική σωματική μάζα αυξάνει την πίεση στον κοιλιακό τοίχο.
  • Πολλαπλές Εγκυμοσύνες: Οι κοιλιακοί μυς μπορούν να διαταθούν και να αποδυναμωθούν από την ανάπτυξη της μήτρας κατά την εγκυμοσύνη
  • Ασκίτης: Η συσσώρευση υγρού στην κοιλιακή κοιλότητα μπορεί να προκαλέσει πίεση που ασκεί πίεση στον κοιλιακό τοίχωμα
  • Προηγούμενες Χειρουργικές Επεμβάσεις: Χειρουργικές διαδικασίες που εμπλέκουν την κοιλιά μπορεί να οδηγήσουν σε αδυναμίες στο κοιλιακό τοίχμα
  • Χρόνια Πίεση: Πιθανολογείται πως δραστηριότητες όπως η άρση μεγάλων φορτίων, ο έντονος βήχας, ή η χρόνια δυσκοιλιότητα μπορεί να αυξήσουν την ενδοκοιλιακή πίεση οδηγώντας στη δημιουργία ομφαλοκήλης.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Η ομφαλοκήλη μπορεί να είναι ασυμπτωματική. Ωστόσο τα πιο συχνά συμπτώματα της ομφαλοκήλης είναι:

  • Ψηλαφητή προβολή στον ομφαλό ή πέριξ του: Αυτό είναι συνήθως το πρώτο και πιο εμφανές σημάδι
  • Πόνος ή δυσφορία: Ειδικά κατά την διάρκεια άσκησης ή άλλων σωματικών κινήσεων
  • Αίσθημα βάρους στην περιοχή του ομφαλού.

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές;

Χωρίς θεραπεία, οι ομφαλοκήλες μπορούν να οδηγήσουν σε επιπλοκές όπως:

  • Αδυναμία ανάταξης της κήλης και περίσφιξη: Ο ιστός που προεξέχει μπορεί να μην είναι δυνατόν να επανέλθει πίσω στην κοιλιακή κοιλότητα, καταλήγοντας σε πόνο και δυνητική απόφραξη (ειλεός).
  • Στραγγαλισμός: Η αιματική παροχή προς τον εγκλωβισμένο ιστό μπορεί να διακοπεί, προκαλώντας νέκρωση του ιστού, απαιτώντας άμεση χειρουργική επέμβαση.

Πως γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση γίνεται στη συντριπτική πλειοψηφία μέσω απλής κλινικής εξέτασης. Σε περιπτώσεις όπου η διάγνωση είναι δυσχερής (πχ σε παχυσαρκία) το υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία μπορούν να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση.

Ποιες είναι οι επιλογές αντιμετώπισης στην ομφαλοκήλη;

Η θεραπεία των ομφαλοκηλών σε ενήλικες συνήθως περιλαμβάνει χειρουργική παρέμβαση, ιδίως εάν η κήλη είναι συμπτωματική ή μεγεθύνεται. Υπάρχουν δύο βασικές χειρουργικές προσεγγίσεις:

  • Ανοιχτή αποκατάσταση κήλης: Αυτή η παραδοσιακή μέθοδος περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας τομής κοντά στην περιοχή της κήλης, την επανατοποθέτηση του ιστού που προβάλει πίσω στην κοιλιά και την επιδιόρθωση της μυϊκής αδυναμίας, συχνά με τη χρήση χειρουργικού πλέγματος για ενίσχυση της περιοχής.
  • Λαπαροσκοπική αποκατάσταση κήλης: Μια λιγότερο επεμβατική επιλογή που χρησιμοποιεί αρκετές μικρές τομές, μια κάμερα και εξειδικευμένα εργαλεία για να επιδιορθώσει την κήλη με την τοποθέτηση πλέγματος.

Η απόφαση μεταξύ ανοιχτής ή λαπαροσκοπικής χειρουργικής επέμβασης εξαρτάται από το μέγεθος της κήλης, αν υπάρχουν επιπλοκές (πχ νέκρωση εντέρου) και τη συνολική κατάσταση του ασθενούς.

Πρόληψη και Διαχείριση

Παρόλο που ενδέχεται να μην είναι δυνατή η πρόληψη μιας ομφαλοκήλης, υπάρχουν μέτρα για τη διαχείριση της κατάστασης και τη μείωση του κινδύνου της εμφάνισής της:

  • Διαχείριση σωματικού βάρους: Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους μπορεί να μειώσει σημαντικά την πίεση στους κοιλιακό τοίχωμα
  • Σωστές τεχνικές άρσης βάρους: Η εκμάθηση και η χρήση ασφαλών μεθόδων άρσης μεγάλων φορτίων μπορεί να προλάβει την υπερβολική πίεση στον κοιλιακό τοίχωμα.
  • Έλεγχος του ασκίτη: Σε ασθενείς με ασκίτη η ορθή διαχείριση της πάθησης μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο δημιουργίας κήλης.
  • Αντιμετώπιση του χρόνιου βήχα: Η αντιμετώπιση των υποκείμενων αιτίων του επίμονου βήχα μπορεί να προλάβει την ανάπτυξη κηλών.
  • Αντιμετώπιση χρόνιας δυσκοιλιότητας: Η βελτίωση της διατροφής με τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες μπορεί να περιορίσει τη χρόνια πίεση στο κοιλιακό τοίχωμα

Συμπεράσματα:

  • Η ομφαλοκήλη οφείλεται σε αδυναμία του κοιλιακού τοιχώματος στην περιοχή του ομφαλού
  • Η χρόνια καταπόνηση του κοιλιακού τοιχώματος αποτελεί το μηχανισμό δημιουργίας ομφαλοκήλης
  • Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι η διόγκωση στην περιοχή του ομφαλού λόγω της προβολής ενδοκοιλιακού ιστού
  • Επικίνδυνες επιπλοκές είναι ο ειλεός και η ισχαιμία του λεπτού εντέρου
  • Η οριστική αντιμετώπιση είναι αποκλειστικά χειρουργική
  • Ο έλεγχος των επιβαρυντικών παραγόντων (πχ απώλεια βάρους, έλεγχος δυσκοιλιότητας) είναι ο πιο σημαντικός τρόπος πρόληψης των ομφαλοκηλών

Παραπομπές:

  1. Johns Hopkins – Umbilical hernia