Η ραγάδα πρωκτού αποτελεί μια πληγή του δέρματος του πρωκτού. Συχνά η ραγάδα προκαλεί τοπικό ερεθισμό και μυϊκό σπασμό του πρωκτού. Ο μυϊκός σπασμός του πρωκτού παρεμποδίζει την καλή αιμάτωση της περιοχής με τελικό αποτέλεσμα το τραύμα να μην επουλώσει.
Πώς προκαλείται;
Προκαλείται λόγω τοπικού τραυματισμού όπως από:
- Δυσκοιλιότητα
- Έντονη διάρροια
- Τοκετό
- Σεξουαλική επαφή
Σπανιότερα ραγάδες εμφανίζονται σε συστηματικές παθήσεις όπως νόσο Crohn ή σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
- Πόνος
- Απώλεια αίματος μετά την κένωση
- Κνησμός στον πρωκτό (φαγούρα)
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υπάρχουν και σε άλλες παθήσεις πρωκτού όπως στην αιμορροϊδοπάθεια και στα περιεδρικά συρίγγια.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται κλινικά. Η υποψία τίθεται από το ιστορικό του ασθενούς. Αιφνίδιος, έντονος πόνος αμέσως μετά από κένωση μαζί με απώλεια αίματος στη λεκάνη είναι χαρακτηριστικά συμπτώματα. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται στην κλινική εξέταση όπου η ραγάδα είναι ορατή. Συχνά συνυπάρχουν και ορατές αιμορροΐδες. Σε απώτερο χρόνο, όταν έχει μειωθεί η ένταση του πόνου, πραγματοποιείται πρωκτοσκόπηση ώστε να αποκλειστούν άλλες πιθανές συνυπάρχουσες παθήσεις. Σε άτομα άνω των 40 με απώλεια αίματος πρέπει να διενεργείται κολονοσκόπηση.
Η ραγάδα είναι μια πληγή που προσβάλλει το δέρμα του πρωκτού και είναι ορατή κατά την κλινική εξέταση.
Ποια είναι η αντιμετώπιση;
- Αποφυγή σκληρών κοπράνων (εμπλουτισμό διατροφής με φυτικές ίνες και λήψη μαλακτικών κοπράνων όπως παραφινέλαιο)
- Τοπικός καθαρισμός μετά από κάθε κένωση (πλύση με χλιαρό νερό και σαπούνι και απαλό στέγνωμα με πετσέτα)
- Αναλγητικές κρέμες (πχ gel λιδοκαΐνης)
- Κρέμες με νιτρώδη (πχ Rectogesic)
Οι ενέργειες αυτές ακολουθούνται για τουλάχιστον 4 εβδομάδες. Σε περίπτωση όπου δεν υπάρχει βελτίωση προτείνονται επεμβατικές λύσεις.
Ποιες είναι οι επεμβατικές επιλογές;
Η πρώτη γραμμή αντιμετώπισης είναι η τοπική ένεση βοτουλινικής τοξίνης (πχ Botox ή Dysport). Το Botox λειτουργεί χαλαρώνοντας το μυϊκό σπασμό ο οποίος αποτρέπει την επούλωση της ραγάδας. Συνήθως πραγματοποιούνται 1 με 2 κύκλοι. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις όπου η ραγάδα δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία με την τοξίνη τότε πραγματοποιείται ανοιχτό χειρουργείο (πλάγια έσω σφιγκτηροτομή).
Τι μπορούμε να κάνουμε για πρόληψη;
- Εμπλουτισμός διατροφής με φυτικές ίνες
- Λήψη άφθονης ποσότητας νερού με το φαγητό
Συμπεράσματα:
- Η ραγάδα είναι πληγή του δέρματος του πρωκτού
- Ο έντονος πόνος οδηγεί σε μυϊκό σπασμό στην περιοχή που αποτρέπει την επούλωση
- Μπορεί να συνυπάρχει αιμορροϊδοπάθεια
- Η αρχική αντιμετώπιση είναι συντηρητική
- Σε χρόνιες ραγάδες γίνεται τοπική ένεση με βοτουλινική τοξίνη
- Σπάνια απαιτείται χειρουργείο
Παραπομπές:
